Η δύναμη του όχι!

Όχι;;;; Τι θα πει όχι;;;

Από τη νηπιακή ακόμα ηλικία μας μαθαίνουν να είμαστε καλά παιδιά. Μαθαίνουμε το σωστό και το λάθος, το καλό και το κακό. Μας μαθαίνουν ότι για να είμαστε αρεστοί πρέπει να είμαστε καλά παιδιά, έφηβοι, ενήλικες κτλ. Αυτή η “ρετσινιά” του “καλού παιδιού” κολλάει πάνω μας, μας ακολουθεί μια ζωή και μας γεμίζει με ενοχές και συμπλέγματα απ’ τα οποία είναι δύσκολο να ξεφύγουμε στη συνέχεια.

Το καλό παιδί…

Η έννοια του “καλού παιδιού” επιδέχεται μεγάλη ανάλυση! Ποιο είναι άραγε το “καλό παιδί;” Είναι αυτό που δεν λέει ποτέ του “όχι”; Είναι αυτό που δεν αντιτίθεται σε κανόνες και νόμους; Είναι αυτό που βάζει προτεραιότητά του τις ζωές των άλλων παραμερίζοντας τη δική του; Είναι άραγε αυτό που αγνοεί τις δικές του ανάγκες στην προσπάθειά του να ευχαριστήσει τους άλλους; Είναι αυτό που τρέχει όπου του ζητηθεί; Είναι αυτό που φροντίζει μόνο για τους άλλους (γονείς, αδέλφια, οικογένεια, κοινωνικός περίγυρός).

Κάπως έτσι ήταν… κάπως έτσι μας έμαθαν να είμαστε. Και έπρεπε να είμαστε έτσι για να είμαστε αποδεκτοί…για να είμαστε αρεστοί στους άλλους. ” Μα κοίτα τι καλό που είναι ο/η… για όλους τρέχει, όλους τους νοιάζεται”. Αυτό θα πει η κοινωνία. Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ…

Τι κρύβει πίσω του αυτό το “Ναι”…

Όσο παράξενο και να σας φαίνεται, το να πει κανείς “ναι” είναι ευκολότερο απ’ το να πει “όχι”. Αυτό συμβαίνει γιατί με το “ναι” γίνεσαι αμέσως αρεστός, γίνεσαι αμέσως ο καλός άνθρωπος, ο συμπονετικός, ο αλτρουιστής. Τι μπορεί όμως να κρύβει μέσα του αυτό το ναι; Ας κάνουμε μια μικρή λίστα συναισθημάτων για να αποτελέσει τροφή για σκέψη όλων μας. Μπορεί λοιπόν να καλύπτει:

• Φόβο απόρριψης
• Ανασφάλεια
• Ανάγκη για αποδοχή
• Αίσθημα κατωτερότητας
• ψυχολογική πίεση
• Μπορεί να καλύπτει ένα μεγάλο “όχι” που δεν έχει τη δύναμη να εκφραστεί
• θυμό
• Απογοήτευση
• Κούραση
• Μπορεί να κρύβει ένα πληγωμένο και ευνουχισμένο “εγώ”
• Απελπισία
• Ενοχή
• Πίεση
• Ψέμα

Και πολλά πολλά ακόμα που αυτή τη στιγμή δεν μπορώ να σκεφτώ. Όχι από άγνοια, άλλα απ’ την ένταση της δικής μου προσπάθειας να αποτινάξω από πάνω μου τη “ρετσινιά του καλού παιδιού”. Όλα αυτά τα συναισθήματα λοιπόν, κάποια στιγμή έρχονται και μας πνίγουν. Είναι η στιγμή που πρέπει να δούμε τα πράγματα αλλιώς και να πάρουμε μια απ’ τις πιο σημαντικές αποφάσεις για τη ζωή μας. Για κάποιους από εμάς η στιγμή αυτή φτάνει σχετικά γρήγορα, για άλλους αργεί και για κάποιους μπορεί να μην φτάσει και ποτέ.

Ποιο είναι το ορόσημο που το καταλαβαίνει κανείς δεν μπορώ να σας το πω. Φαντάζομαι πως για τον καθένα είναι κάτι διαφορετικό. Νομίζω πως το σύνηθες είναι κάποιο ξέσπασμα σωματικό. Συνήθως μια ασθένεια που προκύπτει ξαφνικά σοβαρή ή όχι και τόσο σοβαρή μας κάνει να δούμε αλλιώς τα πράματα. Με μένα ευτυχώς, θα πω εγώ, δεν έγινε έτσι. Προσωπικά εμένα με κινητοποίησαν οι νυχτερινοί εφιάλτες και τρόμοι. Τότε κατάλαβα ότι κάτι δεν πάει καλά και μετά από πολύ ψάξιμο κόπο και προσπάθεια, κατάλαβα τι γινόταν. Βέβαια το αυτοάνοσό μου δεν το γλίτωσα, αλλά ευτυχώς τίποτε το πολύ σοβαρό. Θέλω να θυμάστε πάντα:

Κι αυτό δεν είναι δική μου σκέψη αλλά το άκουσα απ’ την Αγνή Μαριακάκη. Πατώντας το κόκκινο πλαίσιο θα πάτε απευθείας στο προφίλ της στο instagram. Αξίζει να το δείτε!

Στον αντίποδα του “ναι” βασιλεύει το “όχι”

Κι έτσι για να μην υπάρχει καμία αδικία, ας αφιερώσουμε και στο “όχι” την προσοχή που του αναλογεί.

Στον αντίποδα λοιπόν του “ναι”, βασιλεύει το “όχι”. Αυτό το “όχι” λοιπόν είναι πιο αδικημένο. Κι επανέρχομαι στην παιδική μας ηλικία γιατί από εκεί ξεκινούν όλα. “Όχι, μην πας εκεί..”, “όχι, μην κάνεις εκείνο…”, “όχι, μην πεις το άλλο…”, είναι μόνο μερικές απ’ τις χαρακτηριστικές φράσεις που μας έλεγαν οι γονείς μας όταν είμασταν παιδιά. Παρατηρούμε λοιπόν, ότι αυτό το “όχι” αποκτά αμέσως μια αρνητική χροιά. Όταν λοιπόν σαν παιδιά κάναμε όλα αυτά τα μη επιτρεπτά, κάναμε κάτι κακό, κάτι μη αποδεκτό. Αμέσως λοιπόν γινόμασταν κι εμείς μη αποδεκτοί, ίσως για τους γονείς μας όχι, αλλά σίγουρα για τον εαυτό μας ναι!

Έτσι λοιπόν με τα χρόνια και τις καταστάσεις που περνούσαμε μάθαμε ότι το “ναι” είναι αυτό που σε κάνει “καλό παιδί”. Και κάπου στα πρώτα -άντα μας ή -ίντα μας καταλαβαίνουμε ότι τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι…καταλαβαίνουμε ότι πιθανότατα κάτι μάθαμε λάθος, κάτι καταλάβαμε λάθος.

Η δύναμη του “Όχι”

Για ακόμα μια φορά, όσο και να σας παραξενέψει, όσο οξύμωρο και να σας φανεί το “όχι” χρειάζεται μεγάλη δύναμη ψυχής και έναν καλώς εννοούμενο “τσαμπουκά” που όλοι μας έχουμε ανάγκη. Ας δούμε λοιπόν ποια συναισθήματα βρίσκονται πίσω απ’ αυτή την περιβόητη άρνηση:

• Αυτοαποδοχή
• Δυναμισμός
• Αυτοπροστασία
• Ασφάλεια
• Προσωπική ηρεμία
• Γαλήνη
• Αυτοπροσδιορισμό
• Χαρά
• Ξεκούραση
• Αλήθεια
• Πίστη στον εαυτό μας και στις δυνάμεις μας
• Έχουμε το αίσθημα ότι αξίζουμε
• Αποσυμπίεση

Και πολλά ακόμα συναισθήματα ακόμα. Και στο σημείο αυτό για να μην γίνει καμιά παρεξήγηση, που αμφιβάλω αλλά ας το τονίσω, δεν εννοώ σε καμία περίπτωση “όχι” στα πάντα, αλλά σε αυτά που μας κάνουν να νιώθουμε άβολα. Σε αυτά που μας “αναγκάζουν” να βάλουμε τον εαυτό μας σε δεύτερη μοίρα. Σε όλα αυτά που καλύπτουν τις δικές μας ανάγκες. Που δεν αφήνουν να βγουν στην επιφάνεια τα δικά μας “θέλω”.

Η δυσκολία του “όχι”

Όπως εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς, το ενεργοποιηθεί όλη αυτή η διαδικασία και να βάλουμε τον εαυτό μας ψηλότερα απ’ όλα (δεν μιλάω καθόλου εγωιστικά αλλά πρακτικά), δεν είναι καθόλου εύκολο. Χρειάζεται η αναγνώριση, η κατανόηση, η συνειδητοποίηση και εν τέλη η αλλαγή. Όλα αυτά τα στάδια είναι δύσκολα και επίπονα για όλους μας, είναι όμως απαραίτητα αν θέλουμε να ζήσουμε τη ζωή μας με τους δικούς μας κανόνες. Είναι απαραίτητο αν θέλουμε να έχουμε ψυχική υγεία και γαλήνη.

Ας λύσουμε λοιπόν μια για πάντα αυτή την παρεξήγηση. Το “όχι” δεν μας κάνει “κακά παιδιά”. Μας κάνει ώριμους ενήλικες. Ας μην ενοχοποιούμε τον εαυτό μας για το αυτονόητο. Ας μη φορτώνουμε τη ζωή μας με ενοχές για τα απλά.